शरद पवार हे महाराष्ट्राच्या राजकारणाला लाभलेले एक अजब रसायन म्हणावे लागेल. गेल्या जवळपास पन्नास वर्षापासून शरद पवार यांचा महाराष्ट्रासह देशाच्या राजकारणात वावर आणि दबदबा राहिलेला आहे. महाराष्ट्राचे मुख्यमंत्री ते केंद्रात विविध खात्याचे मंत्री असा त्यांचा राजकीय प्रवास. पंतप्रधान पदाचे दावेदार म्हणून त्यांच्या नावाची नेहमीच चर्चा झाली पण संख्याबळाच्या अभावी त्यांना हे पद भुषविता आले नाही. शरद पवार यांचे राजकारण मुख्यत्वे शेतकऱ्यांच्या प्रश्नाशी निगडीत असल्याने महाराष्ट्राच्या ग्रामीण भागात त्यांना मानणारा मोठा वर्ग आहे. शैक्षणिक संस्था, विविध क्रीडा संस्था तसेच सहकारी संस्था यामध्येही शरद पवार यांचा अनुभव दांडगा आहे. असा हा अष्टपैलू नेता २०१९ च्या महाराष्ट्र विधानसभा निवडणुकीत खरा महानायक ठरला.
ऐन निवडणूकीच्या तोंडावर शिखर बँकेतील अयोग्य कर्जवाटपाप्रकरणी शरद पवारांसह बँकेच्या तत्कालीन पदाधिकाऱ्यांवर गुन्हा नोंदवण्याचा न्यायालयाने आदेश दिला. संबंध नसतानाही शरद पवारांचे नाव शिखर बँक घोटाळ्यात आल्याने केंद्र सरकार सुडाचे राजकारण करते की काय? असा प्रश्न उपस्थित केला गेला. ईडी कडून गुन्हा नोंदवण्यात आल्यानंतर राज्यभरात शरद पवार यांच्या समर्थनात ठिकठिकाणी मोर्चे निघाले. केंद्र सरकार दबावतंत्राचे राजकारण करण्यासाठी ईडी आणि सीबीआय चा दुरुपयोग करत असल्याचा आरोप शरद पवार यांनी केला. आपण स्वतः चौकशीला सामोरे जाण्यासाठी ईडी कार्यालयात जाणार असल्याची घोषणा करून पवारांनी एकच खळबळ उडवून दिली. २७ सप्टेंबरला राज्यभरातून राष्ट्रवादीचे कार्यकर्ते मुंबईत जमू लागले. अनेक ठिकाणी मोर्चे निघू लागले. राज्यात विषेशतः मुंबईत कायदा आणि सुव्यवस्थेचा मोठा प्रश्न उद्भवू नये म्हणून पवारांनी ईडी कार्यालयात जाण्याचा आपला निर्णय शेवटच्या क्षणी मागे घेतला. शेवटी व्हायचे तेच झाले या साऱ्या घटनाक्रमाचा शरद पवारांनी फायदा उचलून स्वतःविषयी सहानुभूतीचे वातावरण निर्माण केले. ईडी सारखे संकट डोळ्यासमोर असतांनाही शरद पवार यांनी आपल्या राजकीय चातुर्याने त्याला संधीत रुपांतरीत केले.
२०१९ ची विधानसभा निवडणूक शरद पवार विरूद्ध भाजप अशीच झाली. भाजपाचे दिल्लीतील नेते पंतप्रधान नरेंद्र मोदी, गृहमंत्री अमित शाह हे महाराष्ट्रात सभा घेत होते. कलम ३७० सारख्या मुद्द्यांवर भाषण देत होते. त्यांच्या भाषणात स्थानिक मुद्द्यांचा अभाव प्रकर्षाने जाणवला. मोदी-शाह शरद पवार यांच्या जोरदार टिकेची संधी देखील सोडत नव्हते. दुसरीकडे शरद पवार शेतकरी आत्महत्या, बंद पडणारे उद्योगधंदे, वाढती बेरोजगारी, पूर परिस्थिती, दुष्काळ, शेतीमालाला भाव अशा स्थानिक व जनतेसाठी तितक्याच जिव्हाळ्याच्या असणाऱ्या प्रश्नांवर सरकारवर टीकास्त्र सोडत होते. सरकारला मतं मागण्याचा नैतिक अधिकार नसल्याचेही ते ठामपणे सांगत होते. शरद पवारांच्या या सभांना तरुण मतदार मोठी गर्दी करत असल्याचे चित्र यावेळी पहायला मिळले. मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस हे कुस्ती करण्यासाठी विरोधात कुणीच पैलवान नाही म्हणत ही निवडणूक खूप सोपी असल्याचे सभांमधून सांगत होते. कुस्ती पैलवानाशी होते 'इतरांशी' नाही या शब्दात शरद पवार मुख्यमंत्र्याना जोरदार प्रतिकार करत होते.
२०१९ निवडणुकीचा निकाल लागला. युतीच्या २२० जागा निवडून येतील, कदाचित भाजप स्वबळावर सत्ता स्थापन करेल ही सगळी स्वप्नं निकालानंतर फोल ठरली. यावेळी बहुजन विकास आघाडीचा विरोधीपक्ष नेता असेल असे म्हणणाऱ्या मुख्यमंत्र्यांना राष्ट्रवादी काँग्रेस अजून जीवंत आहे याची जाणीव शरद पवारांनी करुन दिली. अपेक्षेप्रमाणे युतीला या निवडणूकीत यश मिळले पण एकट्या शरद पवार या नावावर राष्ट्रवादीचे ५४ आमदार निवडून आले. यावेळी आघाडीचे अस्तित्व संपेल असे अनेक राजकीय विश्लेषक म्हणत होते, पण शरद पवारांनी एक हाती लढा देत निवडणुकीचा निकाल फिरवला. राष्ट्रवादी काँग्रेसला बहुमत मिळाले नसले तरी महाराष्ट्राच्या राजकीय इतिहासात २०१९ ची निवडणूक ही शदर पवारांच्या 'फायटींग स्पिरीट'साठी नेहमीच स्मरणात राहील.
टीप : बातम्यांची कात्रणे हि सकाळ आणि पुढारी वृत्तपत्रांतून संकलित करण्यात आली आहेत.
कोणत्याही टिप्पण्‍या नाहीत:
टिप्पणी पोस्ट करा